หวานเป็นลม ขมเป็นยา (สมุนไพร) ใครๆ ก็รู้ และเมื่อได้ชื่อว่าเป็น “สมุนไพร” แล้ว ก็ย่อมการันตีได้ดีว่า มีสรรพคุณทางยา ซึ่งสามารถใช้บำบัด รักษา และทำให้สุขภาพดีได้ สมุนไพรหลายชนิดเป็นพืชผักสวนครัวที่หารับประทานได้ไม่ยาก โดยถ้าจะกล่าวถึง “ผักที่มีรสขม” ก็คงต้องยกให้สุดยอดผักอย่าง สะเดา ขี้เหล็ก มะระ และใบยอ เป็นพระเอกของผักประเภทนี้ เพราะมีคุณค่ามากล้นจนใครหลายคนอาจคาดคิดไม่ถึงเลยทีเดียว
> สะเดา แทบจะทุกส่วนของสะเดาสามารถใช้เป็นยาได้ทั้งสิ้น คนโบราณเชื่อว่า การกินสะเดาจะช่วยป้องกันและรักษาอาการไข้ได้ นอกจากนี้คือ ช่วยบำรุงเลือด ช่วยให้เจริญอาหาร เป็นยาระบาย และช่วยให้นอนหลับดี เรานิยมนำยอดและดอกของสะเดามาทำเป็นอาหาร เพราะอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ เช่น โปรตีน คาร์โบไฮเดรต แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก เส้นใย เบต้าแคโรทีน วิตามินเอ วิตามินบี 1 บี 2 วิตามินซี และไนอาซิน ส่วนเมนูยอดฮิตก็คงหนีไม่พ้น สะเดาน้ำปลาหวานทานกับปลาดุกย่าง และถ้าหากใครได้ลองลิ้มชิมรสก็คงจะอร่อยจนลืมขมไปเลยทีเดียว
> ขี้เหล็ก จัดเป็นพืชสมุนไพรที่ใช้เป็นยานอนหลับชั้นยอด เพราะมีสารช่วยคลายเครียดทำให้นอนหลับสบาย นอกจากนี้ยังมีสรรพคุณช่วยระบายท้อง บำรุงร่างกาย แก้ระดูขาว แก้นิ่ว ช่วยขับปัสสาวะ รวมทั้งช่วยลดไข้และลดความดันโลหิต เมนูขี้เหล็กส่วนใหญ่จะใช้ดอกตูมและใบอ่อน นำมาทำเป็นแกงคั่วใส่กะทิ หรือกินเป็นผักจิ้มน้ำพริก ซึ่งจะให้วิตามินเอและวิตามินซีค่อนข้างสูง มีเส้นใยที่ช่วยในการขับถ่าย อีกทั้งยังอุดมไปด้วยแร่ธาตุสำคัญ อาทิ แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินบี 1 และไนอาซินซึ่งเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายอีกด้วย
> มะระ ทั้งมะระจีนและมะระขี้นก ในตำรายาไทยบอกว่าเป็นยาเจริญอาหาร ยาระบาย ช่วยบำรุงน้ำดี แก้โรคของม้าม โรคตับ ขับพยาธิ อีกทั้งมีสรรพคุณในการรักษาโรคเบาหวาน ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด แก้ไข้ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ และบำรุงระดู ส่วนแพทย์แผนจีนเชื่อว่ามะระมีพลังของความเย็น จึงช่วยขับพิษ ช่วยฟอกเลือด และบำรุงตับ นอกจากนี้ แม่บ้านชาวจีนยังนำมะระมาปรุงเป็นอาหารเพื่อให้คนในบ้านรับประทานยามเกิดสิวบนใบหน้าอีกด้วย เพราะมีสรรรพคุณช่วยบำรุงผิว
มะระจีนและมะระขี้นก สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลายเมนู เช่น ยอดและผลอ่อนลวกจิ้มน้ำพริก มะระผัดไข่ แกงกะทิมะระใส่ปลาดุก ต้มจืดมะระยัดไส้หมูสับ นอกจากนี้ ชาวอีสานยังนิยมนำใบมะระมาใส่ลงในแกงเห็ดแบบพื้นบ้านจะทำให้แกงมีรสขมนิดๆ แต่กลมกล่อม ส่วนคนในภาคเหนือนิยมนำยอดมะระสดมากินกับลาบ หรือนำไปทำเป็นแกงคั่ว แกงเลียง และแกงป่า ซึ่งจะได้รสน้ำแกงที่ขมเฉพาะตัว
> ยอ ผักพื้นบ้านที่นำมารับประทานได้ทั้งใบและผล เพราะมีวิตามินซีสูง ช่วยต้านมะเร็ง และช่วยกระตุ้นการทำงานของเม็ดเลือดขาวให้มีประสิทธิภาพ ลดอาการภูมิแพ้ และช่วยทำให้การทำงานของเซลล์ในร่างกายเป็นปกติ เป็นยาระบาย ช่วยขับลม แก้อาเจียน ช่วยย่อยอาหาร และเป็นยาอายุวัฒนะ ช่วยบำรุงธาตุ สำหรับผู้หญิงที่กินผลยอแก่จัดเป็นประจำจะช่วยบำรุงเลือดลม แก้ปวดท้องประจำเดือน รวมทั้งรักษาอาการประจำเดือนมาไม่ปกติ ทำให้มีผิวพรรณเปล่งปลั่ง สดใส ไม่เป็นสิวฝ้า ใบยอนิยมนำมาทำเป็นห่อหมกใบยอ แกงใบยอกับปลาดุก เมี่ยงใบยอ หรือยอดใบยอจิ้มน้ำพริก ส่วนผลสุกนิยมนำมาจิ้มกับพริกเกลือ อีกทั้งปัจจุบันยังมีการนำมาทำเป็นน้ำลูกยอเพื่อให้รับประทานง่ายอีกด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น